П. Русаў. Трубi Турыны Рог

П. Русаў. Дума Вiтаўта

БАЛАДЫ В. ШНIП

БАЛАДА ВІТАЎТА ВЯЛІКАГА
(1350—1430)

...Вязуць карону, як ваду жывую,
Старому князю, у якога ёсць
Усё і ўсё ў часіну залатую
Было і быў ён сам, бы ў горле косць
Для крыжакоў, для Залатой арды,
Якіх ён біў, з якімі разам піў.
І падрасталі замкі, гарады
І люд па-беларуску гаварыў,
Бо ён быў іхні князь, ён князь-- Вялікі.
Цяпер стары, нямоглы і яму
З каронай хочацца сустрэць зіму.
Але не чутны радасныя крыкі,
Што ўжо карону, як ваду жывую,
Паслы прывезлі... Не сустрэць паслоў—
Іх польскія паны ў лясах пільнуюць,
Карону адбяруць, каб князь сыйшоў
У вечнасць, як вада ў пясок знікае...

БАЛАДА ГРУНВАЛЬДСКАЙ БІТВЫ
(15.07.1410)

Пад латамі стальнымі крыжакоў
Жывыя душы і жывая кроў,
І ім, як нам, жыццё таксама міла,
Але палюбіць сёння іх магіла,
Бо з намі Вітаўт наш, над намі Бог,
І коп’яў лес, і стрэлаў нашых хмары,
Што ў небе над самотаю дарог
Лятуць і лётам абуджаюць мары
Аб перамозе, да якой ідзём
За Вітаўтам, нібыта за агнём
Праз ноч у дзень, дзе нашыя магілы,
Нібы прыступкі лесвіцы, з якой
Нам воляй дыхаць, бачыць край наш мілы,
Нібыта Храм бялюткі, прад сабой...
Звіняць мячы, крывавяцца шаломы,
І коп’яў лес трашчыць, нібы трыснёг.
І ўжо адказ ёсць на пытанне: “Хто мы?”,
Але яго яшчэ не чуе Бог...

БАЛАДА ЯГАЙЛЫ
(1352—1.06.1434)

З Залатою ардою супроць маскалёў
Князь ісці сабіраўся, але не пайшоў.
За спіной крыжакі, як на полі крыжы,
Дзе твой брат, дзе твой сын, дзе твой бацька ляжыць,
Дзе ляжаць беларусы ў крывавай траве,
Дзе вятры і ваўкі, дзе самота жыве...

Князь глядзіць на траву, нібы ў вечнасць глядзіць,
І не бачыць каго тут любіць ці забіць,
Каб Айчына была—у Еўропу вакно,
Каб яе не дзялілі, нібыта віно,
Ні свае, ні чужак, ні касёл, ні царква...
І на замкавых вежах не ўзыдзе трава,
Бо траву наша кроў вымывае, як тло,
Бо ў крыві ёсць цямрэч, бо ў крыві ёсць святло,
Ад якіх пачынаецца ноч, потым—дзень.
Час ідзе і наш князь, як трава са сцяны
У траву, бы ў агонь, назаўсёды ўпадзе,
Ды не спыніць і ён міжусобнай вайны...

Яўген Петрашэвіч

Баллада пра Грунвальд

Перамагчы – задача ваяра,

падзею ўвекаўславіць –

мэта паэта-песьняра.

1

Чуюць голас прызыўны славяне,

Абыякавым быць ніхто тут не ў стане.

Падымайцеся, Польшча, Расія, Ўкраіна, Малдова, й Літва!

Нас чакае вялікая надта бітва.

Ад спусташальных крыжацкіх набегаў

Стаміліся людзі,

Надзейны адпор ім учынены будзе.

2

Нястомна куюць кавалі

Кальчугі, мячы, дзіды й латы

У кузьнях гарачых,

А як жа іначай?

У народзе падымаюцца помсты хвалі

У гарадах, паселішчах, вёсках

І дыбіцца ў сэрцах хваля народнай помсты.

3

Князь Гарадзеньскі

Ля Каложскай царквы

Зьбірае народнае веча,

І будзе казаць:

- Грамада!

Парадаваць вас не маю чым.

Так узьнімем мячы на крыжацкую нечысьць?

-         Узьнімем мячы! -

Узнёсла гудзе веча.

4

……………………………………..

……………………………………..

……………………………………..

55

Стамілася ўпальнае сонца,

Спусьціцца за лес павінна.

Заціхлі енкі і стогны хлопцаў –

Смерць абняла крыжакаў, палякаў, ліцьвінаў.

Цёмным начным пакровам пакрыты воі,

Сном вечным заснулі на полі.

А там на Радзіме ў неспакоі кожную хвілю

Сыноў з паходу чакаюць матулі.

56

Разьбіты Тэўтонцы са ўсёй сваёй сьвітай

Саюзным напорам павальным.

Сорак крыжацкіх харугваў здабыта

У бітве пад самым Грунвальдам.

Саюзныя войскі крыжакам учынілі

Акружэньне накшталт купальскага вянца,

З той пары ордэн абясьсілеў –

Гэта быў пачатак канца.

57

Грунвальдская бітва разбурыла падмурак

Тэўтонскай структуры і ладу.

Паклала пачатак заняпаду.

Падзея адбылася пры Грунвальдзе

У 1410 годзе,

Далі адпор ад набегаў крыжакаў –

І годзе!

2009 г.

Беларускi гiмн 12 ст. Багародзiца.

Беларускi гiмн 12 ст. Багародзiца.
У выкананнi ансабля Стары Ольса.

Беларускi гiмн 12 ст. Багародзiца.
У выкананнi ансабля Стары Ольса (Другi варыянт).

Песня аб князю Вітаўце.
У выкананнi ансабля Стары Ольса.

Толькі зарэгістраваныя карыстачы могуць пакідаць каментары!

Каментары

3.26 Copyright (C) 2008 Compojoom.com / Copyright (C) 2007 Alain Georgette / Copyright (C) 2006 Frantisek Hliva. All rights reserved."