Матэрыял з Вікіпедыі - вольнай энцыклапедыі

Старонка Срэбнага кодэкса Ульфілы - Біблія ў гоцкім перакладзе (Мк 3:26-32)

Гоцкая мова (гоцк. Gutarazda) - мова готаў, якая адносіцца да  ўсходняй групы германскіх моў.

Вядома,  галоўным чынам,  па пісьмовых помніках  IV-VI стагоддзяў, найважным з якіх з'яўляецца пераклад Бібліі, прыпісваемы вестгоцкаму біскупу Ульфіле,  меркаванаму стваральніку гоцкага алфавіту. Пачынаючы  з VI стагоддзя гоцкая мова пачала паступова выходзіць з ужывання,  выцясняемая  раманскімі мовамі ў Італіі, Іспаніі і ў грэцкім  Крыму. Канчаткова знікла, верагодна,  да пачатку IX ст.

Крымска-гоцкая мова

Апошнія эпіграфічныя дадзеныя пра існаванне ў Крыму гоцкай абшчыны адносяцца да 9 ст.

Па сведчанню  мінарыта  Вільгельма дэ Рубрука, які рухаўся ў 1253 з Канстанцінопаля да татараў, ён бачыў на паўднёвым узбярэжжы Крыму замкі, у якіх "было шмат готаў, мова якіх германскіая  (teutonicum)" .

У 16 веку фламандцам О. Бусбекам  быў створаны слоўнік  прыкладна з  70 слоў так званай "крымска-гоцкай мовы", на якой, па яго звесткам, казалі нашчадкі готаў  Крыму. Словы былі запісаны Бусбеком падчас гутаркі  з "носьбітамі мовы" ў Стамбуле. "Крымска-гоцкая" лексіка слоўніка Бусбека практычна не адрозніваецца ад гоцкай мовы часоў Вульфілы, нягледзячы на іншамоўнае асяроддзе і мінуўшыя стагоддзі.

Спасылкі

Тэксты на гоцкай мове

Тэксты на гоцкай мове

• Готская Библия
• Titus — «Готская Библия» Штрайтберга и материалы крымско-готского языка по О. Бусбеку.
• Wulfila Project

  • Корпус готских текстов с морфологической разметкой
  • Словарь Штрайтберга (распознанный и просто картинки, удобоскачиваемый)
• Факсимильное издание Серебряного Кодекса
• Факсимиле 57-й страницы Ватиканского Кодекса (с фрагментом Skeireins)

ГОЦКІ АЛФАВІТ

Матэрыял з Вікіпедыі - вольнай энцыклапедыі

Гоцкі алфавіт - алфавіт, якім напісаны захаваныя помнікі гоцкай мовы IV-VI стагоддзяў. Стварэнне алфавіту прыпісваецца біскупу Вульфіле (Ульфіле), які ў сярэдзіне IV стагоддзя  стварыў пераклад Бібліі на гоцкую мову. Да гэтага готы карысталіся руніцкай пісьменнасцю, але Вульфіла злічыў, што руны асацыююцца з паганствам і непажаданы для перакладу святых тэкстаў. Новы гоцкі алфавіт быў створаны на аснове  грэцкага, з запазычаннямі лацінскага. Назвы літар адбываюцца ад назваў  рун.

Літары

Літары,  як і ў грэцкім алфавіце  выкарыстоўваліся і як лічбы. У гэтым выпадку зверху ставілася кропка ці рыска. Лічэбнікі  90 і 900 пазначаліся адмысловымі знакамі, не меўшымі літарнага значэння.

Падрыхтавала Галіна Арцёменка